Panel 1: Arap Uyanışı ve Ortadoğu'da Dönüşüm

Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da geçtiğimiz süreç içerisinde gelişen ve genel olarak "Arap Uyanışı" diye adlandırılan halk hareketleri, bölge ülkelerinin sosyal ve siyasal dokusunun yeniden inşasının yolunu açmıştır. Bu halk hareketleri, Mısır, Tunus ve Libya'da rejim değişiklikleriyle sonuçlanıp "devrim" statüsü kazanırken, Suriye ve Yemen gibi ülkelerde ise belirsizlik sürmektedir. Arap uyanışı, halk hareketlerinden oluşması, yöntemi ve kullanılan araçlar dolayısıyla daha önceki birçok devrimden farklı özellikler göstermektedir. Arap Uyanışı'nı özgün ve farklı kılan özelliklerin tespit edilmesi ve devrim süreçlerinde rol oynayan yeni aktör, araç ve metotların ortaya çıkarılması önemli hale gelmiştir. Bu çerçevede aşağıdaki konuların bu panelde tartışılması beklenmektedir:

• Arap Uyanışı ve Sosyal Medya
• Arap Uyanışı ve Kadının Rolü
• Arap Uyanışı ve Uluslararası ve Bölgesel Aktörler
• Arap Uyanışı ve Devrimlerin Yeni Yüzü

Panel 2: Ortadoğu Siyaseti

2011 yılında Arap ülkelerindeki halk hareketleri bölgenin demokratik gelişmişlik anlamındaki geçmişin siyasal tecrübesini yıkmakla kalmamış, kimi analistlerin özelde İslam dünyasının ve genelde Arap ülkelerinin demokrasiyle bir arada olamayacağı savını yerle bir etmiştir. Arap politika sahnesi bu devrimlerle yeni bir boyut kazanma yoluna girmiş ve Batı baskısından sıyrılma fırsatını yakalamıştır. Sadece rejim değişiklikleri ve diktatörlerin siyaset sahnesinden silinmesi değil aslında Ortadoğu'da yeni olan. Sivil toplum alanında yeni sosyal hareketlerin ortaya çıkması, İslami politik partilerin Türkiye, Tunus ve son olarak da Mısır'da iktidara gelmeleri ve demokratik dönüşümün tabana yayıldığı yapıların ön plana çıkması Ortadoğu'da uzun yıllardır süregelen siyasi yapının temel dinamiklerinin dönüştüğü bir dönemin yaşanmasının önünü açmıştır. Bu çerçevede bu panelde diktatöryal düzenlerin yıkılmasının, yeni sosyal hareketlerin ve İslami siyasi partilerin yeni Ortadoğu'nun yeni siyasal düzeninde nasıl yer bulacağı, ne tür etkilerinin olacağı ve hangi dönüşümleri ortaya çıkaracağı gibi konuların incelenmesi ve tartışılması hedeflenmektedir.

• Siyasi Partiler, Seçim Sistemleri, Anayasa Yapım Süreci ve Toplumsal Katılım
• Ortadoğu'da Yeni Güvenlik Anlayışı ve Aktörler
• Silah(sız)lanma ve Nükleer Silahlar
• Alternatif Demokratikleşme Dalgası
• Küresel Güçlerin ve Uluslararası Örgütlerin Ortadoğu'ya Yönelik Politikaları
• Uluslararası Müdahale ve İnsan Hakları

Panel 3: Din ve Toplum

Ortadoğu siyasetinde dinin yeri ve özellikle de bölgede yaşanan çatışmalarda dinsel farklılıkların etkisi tartışılmaz bir gerçekliktir. Bu durum, Ortadoğu siyasetinin doğru şekilde anlaşılması için bölgedeki dini yapının iyi analiz edilmesi gereğini ortaya koymaktadır. Siyasal İslam geleneğine mensup İslami hareketlerin Arap Baharı çerçevesinde yaşanan gelişmelerde ortaya çıkması ve İsrail'de giderek tırmanan dini radikalizm ve seküler cephe tartışması Ortadoğu'nun yakın geleceğinde önemli bir yere sahip olacak gözükmektedir. Bu çerçevede aşağıdaki konular tebliğler beklenmektedir:

• Ortadoğu'da Dini Yapılar ve Yönetimler
• Ortadoğu'da Dini Hareketler ve Cemaatler
• Ortadoğu'da Siyasal İslam ve İslamcı Siyasetin Geleneği
• Ortadoğu'da Din-Toplum İlişkisi
• Ortadoğu'da Toplumsal Dönüşüm ve Siyasal Etkileri

Panel 4: Türkiye-Ortadoğu İlişkileri

AK Parti'nin iktidara gelmesinin ardından Türk dış politikasında yaşanan aktivizmin en belirleyici alanı Ortadoğu'ya yönelik geliştirdiği yeni dış politika vizyonudur. Ortadoğu odaklı bu yeni politika AK Parti'nin siyasal kimliğinin tanımlanmasıyla yakından ilgilidir. Diğer belirleyici bir unsur, yeni Türk dış politikasının geliştirdiği yaklaşımların başarısının Ortadoğu üzerinden tartışılmasıdır. Türkiye-Ortadoğu ilişkileri bağlamında "komşularla sıfır problem", "maksimum işbirliği" , "entegre dış politika" , "ritmik diplomasi", "düzen kurucu ülke"  gibi yeni dış politika yaklaşımlarının bölgeye yönelik çıktıları "arabuluculuk", "yüksek düzeyli stratejik işbirliği anlaşmaları", "vizelerin kaldırılması", "ekonomik entegrasyon" gibi politikalar üzerinden geliştirilmiş, söz konusu yaklaşımların somut göstergesi de çoğu zaman bu çıktılar üzerinden tartışılmıştır. Bu politikaların dinamiğini belirleyen "kimlik" boyutunun tartışılması ise "yeni Osmanlıcılık" ve "Türkiye'nin modelliği" bağlamında gerçekleşmiştir. Bu dış politika araçları ve kimlik temelindeki dış politika vizyonunun başarısı özellikle Arap Baharı sonrası ortaya çıkan yeni Ortadoğu düzeninde önemli bir teste tabii tutulacaktır. Bu çerçevede aşağıdaki konu başlıklarına odaklanan bildiriler beklenmektedir:

• Yeni Ortadoğu'da Yeni Türk Dış Politikası
• Arap Uyanışı ve Türk Dış Politikası
• Ortadoğu Sorunlarına Türkiye'nin Yaklaşımı
• Yeni Türk-İsrail İlişkileri
• Türkiye'nin Ortadoğu Politikasının Ekonomi Politiği

 Panel 5: İran

Sahip olduğu enerji kaynakları, siyasal İslam'ı esas alan rejimi ve köklü devlet geleneğinden gelen bölgesel ve küresel etkinlik arayışı, İran'ın her zaman Ortadoğu'nun en fazla konuşulan ülkelerinden biri olması sonucunu doğurmuştur. Günümüz Ortadoğu politikasının en önemli gelişmelerinden birisinin konusu Arap Baharı çerçevesinde yaşanan olaylar iken diğer bir konu İran'a karşı İsrail, ABD ve diğer Batılı ülkelerin giderek artan baskıları ve bunun silahlı bir çatışmaya dönüşme riskidir. İran'ın Arap Baharı çerçevesinde takındığı tavır ve bu konuda bölgedeki önemli komşusu Türkiye ile anlaşmazlığa düşmesi de incelenmesi gerekli bir konudur. Bu çerçevede aşağıdaki konu başlıklarına yönelik bildiriler beklenmektedir:

• Küresel ve Bölgesel Alt Sistemde İran
• İran'ın Nükleer Programı ve Askeri Müdahale İhtimali
• Arap Baharı ve İran
• İran ve Yeni Türk Dış Politikası: İşbirliği ve Kriz Alanları
• İran'da İç Siyaset: Krizler ve Aktörler

Panel 6: İsrail Sorunu

11 Eylül sonrası süreçte Hamas'ın 2006 seçimlerini kazanması, İsrail'in Gazze'den çekilmesi, Batı-Şeria ve İsrail arasında inşa edilen "güvenlik duvarı", ikinci İntifada, İsrail siyasetinin iyice radikal sağa yaslanması ve bunun sonucu olarak yaşanan Lübnan ve Gazze saldırıları ile Batı Şeria'da hızla artan Yahudi yerleşimleri, El-Fetih'i zor duruma düşüren Wikileaks belgeleri ve nihayet Arap Baharı, Filistin sorununa yeni boyutlar eklemiştir. Bu gelişmelerden özellikle Arap Baharı Birinci İntifada'nın ardından yaşanan süreçte olduğu gibi Filistin meselesinin geleceğini en fazla etkileyecek olan gelişme olarak göze çarpmaktadır. Mısır'ın Gazze'yi tecrit eden politikasını sona erdirmesi, Hamas ve el-Fetih görüşmelerinin başlaması gibi kısa vadeli etkilerinin yanı sıra, Arap Baharı Filistin meselesinde etkin olan bölgedeki güç dengelerini yeniden belirlemesi gibi uzun vadeli bir etkiye de sahiptir. İsrail'in Arap Baharı karşısında alacağı tutum, Arap Baharı sonrası iktidar değişikliğine giden bölge ülkelerinin pozisyonları ve büyük güçlerin yeni dönemdeki soruna ilişkin politikaları Filistin meselesinin geleceğinde önemli rol oynayacaktır. Sunumların aşağıdaki konu başlıkları kapsamında yapılması düşünülmektedir:

• Arap Baharı ve İsrail Sorunu
• Filistin İç Siyasetinin Geleceği
• İsrail Sorununa Yeni Yaklaşımlar
• İsrail'de İç Politikanın Oluşumu ve Yeni Dinamikler
• Barışın Önündeki Engeller

Panel 7: Ekonomi

Küresel kriz ve ardından yaşanan bölgesel ekonomik krizler, Ortadoğu'nun uluslararası sistem içindeki ekonomi politiğini yeniden gündeme getirmiştir. Geleneksel olarak Ortadoğu ekonomisini belirleyen ABD, Rusya ve Avrupa Birliği gibi küresel aktörlerin yanında, Çin, Türkiye ve Brezilya gibi yeni aktörlerinde bu rekabet alanına dahil olması Ortadoğu'nun ekonomi politiğini yeniden şekillendirmektedir. Mevcut küresel ekonomik düzende, Ortadoğu'nun enerji yoğun ekonomik sisteminden sürdürülebilir kalkınmayı mümkün kılacak, yeni üretim araçlarını devreye sokacak yeni bir ekonomik modele ihtiyaç duyulmaktadır. Bu panel başlığı altında şu konuların tartışılması hedeflenmektedir:

• Enerji Kaynakları ve Politikaları
• Ortadoğu'nun Ekonomi Politiği
• Ekonomik Gelişme ve Toplumsal Dönüşüm
• Ortadoğu'nun Dünya Ekonomisindeki Yeri
• Ortadoğu'da Yeni Ekonomik Aktörler